تصمیمی که برای «بیابان لوت» گرفته شد
تهران فرهنگی: از چند ماه پیش، ماشینآلات سنگین در بیابان لوت، مشغول کار شدهاند. یک شرکت هواپیمایی در بخشی از این بیابان، که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده و دارای ضوابط و قوانین مشخص برای حفاظت و مدیریت است، قصد اجرای پروژهای گردشگری دارد. معترضان معتقدند این پروژه برای این بیابان جهانی خسارتبار است. با این وجود، مسئولان میراث فرهنگی استان کرمان گفتهاند «برای دسترسی از طریق مسیر واحد به منطقۀ گندم بریان و دریاچۀ نمک، جادۀ دسترسی با حفظ الگوهای میراث جهانی به طول حدود ۲۰ کیلومتر توسط این شرکت هواپیمایی اجرا میشود.»
طبق آنچه مدیرکل میراث فرهنگی استان کرمان پیشتر گفته است «با طرح گردشگری این شرکت هواپیمایی برابر مصوبه گروه کاری میراث فرهنگی و گردشگری شورای برنامهریزی توسعه استان کرمان در اردیبهشت ۱۳۹۹ موافقت شدهاست.» با این حال، مدیر سابق پایگاه جهانی لوت گفته است «سال ۹۹ طرحی در شورای راهبردی وزارت میراث فرهنگی مطرح شده و قرار بوده عیوب کار را رفع کنند، اما خبری از دوستان نشده تا اینکه از یکی دوماه قبل بدون رفع ایرادات کار را شروع کردند. طرح برای سرمایهگذاری باید توسط متخصصان طبیعت، بررسی و ایرادات آن بررسی میشد.»
گزارشها نشان میدهد، جادهسازی در بیابان لوت تقریبا از آبانماه ۱۴۰۳ آغاز شده است که به پس از سفر سیدرضا صالحی امیری، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به استان کرمان نسبت داده شده است؛ او انگیزه خود را از این سفر را بازدید از برخی طرحهای گردشگری اعلام کرده و گفته بود: «مسائل و مشکلات گردشگری و پروژههای این حوزه در منطقه شهداد بررسی خواهد شد.» با این حال، اعتراضها باعث میشود وزارت میراث فرهنگی چندی بعد، توقف موقتی این پروژه را تا بررسی بیشتر اعلام کند. هرچند تصاویری به ایسنا رسیده است که نشان میدهد ماشینآلات سنگین دستکم تا ۲۱ دیماه بدون توقف مشغول کار بودهاند.
دوشنبه ۲۴ دیماه نیز کارگروه فنی پایگاههای میراث ملی و جهانی با موضوع بررسی طرحها و پروژههای مهم در دست اجرا و آتی پایگاه میراث جهانی بیابان لوت شهداد کرمان با حضور مصطفی علیپور ـ مدیرکل امور پایگاههای ملی و جهانی وزارت میراث فرهنگی ـ، سعید شاهرخی ـ مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی کرمان ـ و جمعی از کارشناسان سازمان زمینشناسی کشور، آن شرکت هواپیمایی و وزارت میراث فرهنگی در دفتر اداره کل پایگاههای میراث ملی و جهانی برگزار میشود، که درباره جزئیات تصمیمی که گرفته شده است، سعید شاهرخی ـ مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و ضنایع دستی استان کرمان ـ به ایسنا میگوید: عملیات سنگین ماشینآلات و عملیات عمرانی برابر مصوبه کارگروه فنی تا ارائه طرح شرکت ماهان و تصویب در کارگروه فنی پایگاههای میراث ملی و جهانی باید متوقف شود.
شاهرخی به بندهایی از مصوبه این کارگروه اشاره میکند و ادامه میدهد: مقرر شده است طرح پیشنهادی شرکت هواپیمایی ماهان ظرف یک ماه به ادارهکل پایگاههای میراث ملی و جهانی وزارت میراثفرهنگی ارائه شود.
مدیرکل میراث فرهنگی کرمان اضافه میکند: در این مصوبه همچنین مقرر شد که پلان مدیریتی مشترک بین پایگاه میراث جهانی بیابان لوت و شرکت هواپیمایی ماهان طراحیشده و ملاحظات جامعه محلی و بهرهمندی مردم بومی و محلی شهداد در طرح دیده شود.
شاهرخی همچنین در واکنش به اعتراضهایی که به واگذاری بخشی از بیابان جهانی لوت به این شرکت هواپیمایی وارد شده است، تاکید میکند: این شرکت هواپیمایی، هیچگونه مالکیتی در عرصه بیابان لوت ندارد و هیچگونه واگذاری به این شرکت انجام نشده است.
با این حال، کنشگران و فعالان میراث فرهنگی تاکید دارند چنین طرحی را باید کارشناسان منابع طبیعی، محیط زیست و میراث فرهنگی بررسی کنند و اگر این طرح طبق ضوابط میراث جهانی نباشد، باید کنار گذاشته شود. ضمن آنکه، معین افضلی، مدیرسابق پایگاه جهانی لوت در کرمان گفته است: «وقتی طبق ضوابط، کار در این محدوده ممنوع اعلام میشود، طرح حتی قابل بررسی نیست. دریاچه و رود شور به طول ۲۰۰ کیلومتر که چسبیده به گرمترین نقطه دنیا است را میخواهید به دریاچهای مصنوعی منحرف کنید و از آن استفاده اختصاصی کنید و جاذبه طبیعی را حذف کنید.»
بیابان لوت ۲۷ تیرماه سال ۹۵ در فهرست میراث جهانی یونسکو بهعنوان نخستین اثر ثبت طبیعی ایران ثبت شد. این بیابان بین استانهای کرمان، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی گسترده شده است و از جمله مناطق فراگرم و خشک جهان به شمار میآید.
انتهای پیام