عبور کارگردان «تاری» از تجربه‌های پیشین و غافلگیری بصری که در خدمت اجراست
به گزارش خبرنگار مهر، نمایش «تاری» به نویسندگی پویا صادقی و عاطفه غیبی و کارگردانی محمد برهمنی از آثار حاضر در بخش مرور تئاتر ایران در چهل‌وسومین جشنواره تئاتر فجر است.
این اثر، نشانه‌ای از تغییر رویکرد این کارگردان دارد، هرچند این تغییر به معنای تحولی کامل نیست و برهمنی برخی از المان‌های تجربه‌های قبلی خود را همچنان در «تاری» حفظ کرده است.
روایتی بدون پیرنگ؛ چالشی دشوار برای نگه‌داشتن مخاطب
«تاری» از منظر روایی، ساختاری بدون پیرنگ دارد؛ در این نمایش، خبری از رابطه علت‌ومعلولی نیست و داستان در فضایی بی‌مکان و بی‌زمان پیش می‌رود. خلق چنین آثاری، چالش‌های زیادی برای نمایشنامه‌نویس دارد، چراکه در غیاب پیرنگ، حفظ تمرکز مخاطب و جلوگیری از دل‌زدگی او بسیار دشوار است. با این حال، نویسندگان «تاری» موفق شده‌اند متنی را ارائه دهند که با وجود دوری از ساختارهای روایی متداول، همچنان اثرگذاری خود را حفظ کند.
کارگردانی؛ بلوغ نسبی اما هنوز ناتمام
در کارگردانی، برهمنی به بلوغ نزدیک شده است، اما همچنان جای پیشرفت دارد. ریتم اجرا هنوز به نقطه‌ای نرسیده که فرصت فکر کردن را از مخاطب بگیرد و او را کاملاً در جهان نمایش غرق کند. تماشاگر در طول اجرا مدام به دنبال یافتن پل‌های ارتباطی میان گسست‌های روایی است و این مسئله می‌تواند او را از درگیر شدن با اثر بازدارد. با این حال، میزانسن‌های غیرخطی و ساختارشکنانه که به نوعی امضای این کارگردان محسوب می‌شود، به درستی در اجرا پیاده شده و به تقویت وجه بصری اثر کمک شایانی کرده است.
بازیگری فراتر از استانداردهای رایج تئاتر ایران
در بخش بازیگری، «تاری» از حضور بازیگرانی بهره میبرد که سطحی فراتر از استانداردهای رایج تئاتر ایران دارند. توانایی آنها در استفاده از بدن، بیان، لحن و درک موقعیت‌های نمایشی، به کیفیت اجرا افزوده است. برهمنی در لایه‌های عمیق متن، رگه‌هایی از عناصر کلاسیک را در دل ساختاری مدرن جای داده است و این ویژگی در میزانسن‌ها، حرکات و حتی بازی بازیگران نیز منعکس شده است.
طراحی صحنه و نور؛ غافلگیری بصری در خدمت اجرا
طراحی صحنه، لباس و نورپردازی نیز هوشمندانه انجام شده و هرکدام به‌تنهایی می‌توانند مخاطب را تحت تأثیر قرار دهند. طراحی صحنه پویا و متغیر، با تغییر زاویه‌های دید به القای فضاهای مختلف در نمایش کمک کرده است. این ویژگی‌ها که عاملی برای غافلگیری تماشاگر محسوب می‌شوند، در خدمت متنی قرار گرفته‌اند که به صورت مشخص برای مخاطب عام طراحی نشده است. با این حال، نتیجه نهایی اجرایی است که هرچند عامه‌پسند نیست، اما می‌تواند تماشاگر را تا پایان با خود همراه نگه دارد.
«تاری» اثری است که خبر از تغییر رویکرد محمد برهمنی می‌دهد و این تغییر رویکرد به معنای تحولی کامل نیست و این کارگردان از تجارب پیشین خود اِلمان هایی را به «تاری» نیز آورده است.
