اسباب‌بازی‌های باکیفیت به دنیا معرفی کنیم
به گزارش خبرنگار مهر، حامد علامتی مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در آئین اختتامیه نهمین جشنواره اسباب بازی که شامگاه امروز چهارشنبه ۱۰ بهمن در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شده بود، گفت: در وهله اول، لازم است از مردم عزیز تشکر کنم که با استقبال، حضور و تشویق‌های‌شان، مشوق تولیدکنندگان و حاکمیت شدند. این حمایت‌ها باعث شد تا بتوانیم در حوزه اسباب‌بازی قدم‌های مؤثری برداریم.
وی افزود: کسانی که در حوزه اسباب‌بازی، فعالیت می‌کنند، ابتدا نگاه تربیتی و آموزشی دارند و سپس به جنبه‌های اقتصادی توجه می‌کنند. تأثیر اسباب‌بازی در رشد شناختی و مهارتی همواره مورد توجه طراحان این حوزه بوده است. توسعه اجتماعی و احساسی نیز از جمله شاخصه‌های مهم اسباب‌بازی‌ها به شمار می‌رود. اسباب‌بازی‌ها می‌توانند امکان ارتباط اجتماعی را فراهم کنند و به رشد فیزیکی و حرکتی کودکان و نوجوانان کمک کند. اسباب‌بازی ابزاری برای رشد فیزیکی و حرکتی، تقویت خلاقیت و تخیل است.
مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گفت: امروزه در دنیا یادگیری از طریق بازی، به عنوان یکی از مهم‌ترین سرفصل‌های آموزشی مطرح است. ایجاد یادگیری بر اساس بازی، به‌ویژه در سنین پایین‌تر، تأثیر بیشتری دارد. اسباب‌بازی یکی از ابزارهای کاهش استرس و ایجاد آرامش در کودکان محسوب می‌شود و نقش مهمی در رشد همه‌جانبه آنها ایفا می‌کند.
وی ادامه داد: ما به عنوان دستگاه تعلیم و تربیت و بخشی از حاکمیت، در کنار تولیدکنندگان و طراحان حوزه اسباب‌بازی قرار داریم. بازی، سرگرمی و اسباب‌بازی را به عنوان ابزاری آموزشی، تربیتی و وسیله‌ای برای انتقال پیام می‌دانیم. امروزه بازی‌هایی که در بخش ترویجی مشاهده می‌کنید، بخشی از این انتقال پیام را انجام می‌دهند.
علامتی با طرح این پرسش که چگونه می‌توانیم فرهنگ، آداب و رسوم خود را به نسل‌های بعدی منتقل کنیم؟ گفت: این موضوع به‌وضوح در بازی‌های رومیزی امروزی خود را نشان می‌دهد. بازی و سرگرمی، علاوه بر ایجاد یادگیری، مسئولیت‌پذیری را نیز در کودکان، نوجوانان و مخاطبان ما تقویت می‌کند. بچه‌ها با تعهدی که در نگهداری از اسباب‌بازی‌های خود پیدا می‌کنند، زمینه‌های مسئولیت‌پذیری را در خود پرورش می‌دهند. این نگاه ما، نگاه حاکمیت و نگاه جمهوری اسلامی ایران به مقوله اسباب‌بازی است. اما چگونه می‌توان این نگاه را در عمل محقق کرد؟ چگونه می‌توان آن را به مرحله اجرا رساند؟ در این راستا، ما دو وظیفه اصلی داریم؛ ایجاد فضای رسمی در دستگاه تعلیم و تربیت و فضای غیررسمی در محیط‌های پیرامونی و جلب مشارکت مردم از جمله این وظایف به شمار می رود. جلب مشارکت مردمی شعار اصلی امروز ماست. مشارکت عمومی و همگانی، کلید موفقیت در این مسیر به شمار می رود.
وی ادامه داد: ما در این حوزه راهی نداریم جز اینکه به گروه‌های مردمی، گروه‌های دانش‌بنیان و تولیدکنندگان داخلی اعتماد کنیم. با توجه به تقاضای جهانی، بسیاری از کشورها حتی از نظر اقتصادی روی اسباب‌بازی سرمایه‌گذاری می‌کنند. به عنوان مثال، کشورهای چین و ژاپن از جمله کشورهایی هستند که در حوزه صنعت اسباب‌بازی پیشرفت چشمگیری داشته‌اند و حرف‌های زیادی برای گفتن دارند.
مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گفت: امروزه گردش مالی صنعت اسباب‌بازی در دنیا طبق آمار منتشر شده در سال ۲۰۲۲، حدود ۱۰۷ میلیارد دلار است. این رقم در سال ۲۰۲۱ نیز قابل توجه بود. حالا این را با گردش مالی صنعت اسباب‌بازی در ایران مقایسه کنید که شامل واردات، صادرات، اسباب‌بازی‌های فیزیکی و دیجیتالی می‌شود. این رقم چیزی حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون دلار گزارش شده است، یعنی حتی به نیم درصد بازار جهانی هم نمی‌رسد. در حالی که توانمندی‌های حوزه اسباب‌بازی در ایران می‌تواند بسیار بالاتر از این باشد.
وی افزود: این حجم از استقبال مردم، طبق آماری که در اختیار دارم، نشان می‌دهد که بیش از ۱۰۰ هزار نفر از این نمایشگاه و رویدادهای مرتبط با بازی، طراحی و سرگرمی بازدید کرده‌اند. در یک رویداد ۱۵ روزه، مردم و فرهنگ ما ثابت کردند که اگر کیفیت محصولات خوب باشد، اگر بتوانیم به درستی آنها را ارائه دهیم و اگر ماهیت محصولات آموزشی، تربیتی و حتی سرگرمی‌محور باشد، مردم از آن استقبال می‌کنند. مشکل از ماست، نه از مردم. اگر بتوانیم محصولات را به خوبی عرضه کنیم، با کیفیت بالا تولید کنیم و همه دست به دست هم دهیم، موفق خواهیم شد.
علامتی گفت: ما به عنوان دستگاه تعلیم و تربیت، وزارتخانه‌ها و نهادهای مختلف، باید در کنار تولیدکنندگان باشیم. اگر این اتفاق بیفتد، مردم نیز به خوبی استقبال خواهند کرد. مردم امروز می‌دانند، می‌شناسند و به محصولات هم‌جنس خود اعتماد می‌کنند. آنها دوست دارند با افتخار بگویند که این محصول، ساخت ایران است، به شرطی که ما نیز از سوی خود بتوانیم به خوبی مدیریت کنیم.
وی ادامه داد: این فضا بهترین فرصت برای سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی در حوزه اسباب‌بازی است. ما باید از تجربیات موفق دیگران در این زمینه استفاده کنیم و از آنها الگوبرداری کنیم. باید بر اساس زیست‌بوم کشور عزیزمان، ایران اسلامی، طرح‌هایی متناسب طراحی و اجرا کنیم.
مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گفت: یکی از سیاست‌ها، ایجاد مشوق‌هایی مانند کاهش یا حذف مالیات، ارائه تسهیلات مالی مانند وام‌های کم‌بهره و حمایت از نوآوری‌هاست. برخی از این سیاست‌ها در حال اجراست و برخی دیگر در دست اقدام است. به عنوان مثال، ما با وزارت اقتصاد توافقی انجام دادیم که در قانون برنامه، برای سرگرمی و اسباب‌بازی‌هایی که ماهیت آموزشی و تربیتی دارند و مورد تأیید کودکان و نوجوانان قرار می‌گیرند، مالیات صفر در نظر گرفته شود. خوشبختانه وزارت دارایی نیز در این زمینه کاملاً همراه ما بود و این سیاست را اجرایی کرد. این یکی از نمونه‌های ایجاد سیاست‌های تشویقی است. همچنین، باید به سمت سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نو مانند هوش مصنوعی، رباتیک، واقعیت مجازی و اسباب‌بازی‌های هوشمند حرکت کنیم.
وی افزود: توسعه نشانه‌ها و برندهای داخلی به جای تکیه بر نشانه‌های خارجی، از دیگر راهکارهای مهم است. من در مطالعاتم و همچنین در سفرهایی که به کشورهایی مانند چین و آمریکا داشتم، مشاهده کردم که آنها نیز بر نشانه‌های داخلی خود تأکید می‌کنند و برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری‌های خود را برای صادرات اسباب‌بازی بر این اساس انجام می‌دهند. این رویکرد نشان می‌دهد که ما نیز باید به تقویت برندهای داخلی و برنامه‌ریزی برای صادرات اسباب‌بازی‌های باکیفیت خود توجه ویژه‌ای داشته باشیم.
علامتی گفت: ما باید تلاش کنیم تا اسباب‌بازی‌های باکیفیت خود را به‌خوبی در دنیا معرفی و عرضه کنیم و بازارهای بین‌المللی ایجاد کنیم. در این زمینه، هم وزارت صمت می‌تواند کمک کند و هم با رایزنی‌های فرهنگی و اقتصادی که با نمایندگان کشورهای مختلف داریم، می‌توانیم به این هدف برسیم.
وی افزود: مدیریت بازار داخلی نیز یکی از عوامل مهم موفقیت است که تولیدکنندگان باید در آن نقش فعالی داشته باشند و ما نیز در کنار آنها خواهیم بود. توجه به ذائقه مخاطب و ایجاد ذائقه‌سازی، از مولفه‌های کلیدی مدیریت بازار داخلی است. باید بدانیم کودک و نوجوان امروز چه می‌خواهد، چه بازی‌هایی را ترجیح می‌دهد و چه نیازهایی دارد. این نمایشگاه نشان داد که مردم عزیز ما و به‌ویژه کودکان، چقدر به اسباب‌بازی‌های باکیفیت و مناسب علاقه‌مندند و این یعنی یک بازار پویا و پررونق را شاهد هستیم.
مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گفت: در هر دوره از نمایشگاه می‌گوییم باید آن را در استان ها برگزار کنیم درحالی که هیچیک از تولیدکنندگان از ما مطالبه نمی کنند. ما وظیفه خود می دانیم تا به عنوان نماینده دولت و نماینده حاکمیت استانداری ها و شهرداری ها را پای کار بیاوریم. نمایشگاه اسباب بازی تبلوری از توانمندی‌های جمهوری اسلامی ایران در صنعت اسباب بازی است. این دوره از نمایشگاه با حضور ۱۲۰ تولیدکننده داخلی و بیش از ۲ هزار و ۴۰۰ محصول با کیفیت برگزار شد. همکاری با شرکت‌های بین‌المللی می‌تواند بسیار اثربخش باشد، البته در بخشی از کارها نیاز به دانش تخصصی وجود دارد که باید آموزش‌های لازم در این زمینه ارائه شود. تاکید بر اسباب‌بازی‌های آموزشی امروزه در دنیا بسیار مورد توجه است.
علامتی گفت: اسباب‌بازی‌های آموزشی علاوه بر سرگرمی، نقش مهمی در رشد فکری و مهارتی کودکان دارند. نکته دیگر این است که ما باید به سمت رویدادسازی حرکت کنیم، نه صرفاً نمایشگاه‌سازی. این نمایشگاه نشان داد که یک رویداد خوب چطور می‌تواند مردم را جذب کند. در این رویداد، بخش‌های متنوعی داشتیم که می توان به بخش ترویجی و عروسکی و بخش علمی با مشارکت دانشگاه سوره اشاره کرد. نمایشگاه اسباب بازی را باید در استان ها گسترش دهیم.
وی افزود: اگر نگاهی پیشرو داشته باشیم، باید توجه کنیم که لبه دانش در حوزه اسباب‌بازی کجاست. امروز اشاره کردم که اسباب‌بازی‌های هوشمند و تعاملی بسیار مورد نیاز هستند و از آنها استقبال زیادی می‌شود. طراحان عزیز ما، به‌ویژه خانه طراحان، به کمک ما آمدند. جوان‌های بسیار مستعد و بااستعدادی که دغدغه فرهنگ ایرانی را دارند، پای کار نشسته‌اند و در حال طراحی هستند. ما باید دست آنها را به دست تولیدکنندگان بدهیم تا کارها به نتیجه برسد.
مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گفت: امروزه هوش مصنوعی به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی مردم تبدیل شده است. مهم‌ترین بازارها در اختیار اسباب‌بازی‌هایی قرار دارد که از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند. همچنین، اقتصاد شبکه‌های جهانی نیز نقش مهمی در این زمینه ایفا می‌کند. در دنیا اسباب‌بازی‌هایی وجود دارند که به برخی از جستجوگرها متصل می‌شوند و این موضوعی است که باید به آن توجه ویژه‌ای داشته باشیم.
وی افزود: ما باید به سمت طراحی اسباب‌بازی‌های مبتنی بر STEAM حرکت کنیم. STEAM چیست؟ اسباب‌بازی‌های مبتنی بر STEAM یعنی اسباب‌بازی‌هایی که در حوزه‌های علم (Science)، فناوری (Technology)، مهندسی (Engineering)، هنر (Art) و ریاضیات (Mathematics) طراحی شده‌اند. این پنج بخش در کنار هم، STEAM را تشکیل می‌دهند. امروزه در دنیا، تولید اسباب‌بازی‌ها بر اساس این حوزه‌ها انجام می‌شود. طراحان و تولیدکنندگان بازی‌ها باید با همفکری و همکاری، به این سمت حرکت کنند.
علامتی در پایان گفت: اگر حاکمیت غیر از حوزه آموزش و تربیت در حوزه ای ورود کند، حرام است. باید توسط مردم و گروه های مردمی اداره شود. این یک اصل مهم است. صنعت اسباب بازی مستثنی از این موضوع نیست و باید توسط گروه های مردمی اداره شود. ما گروه های خوب مردمی داریم. در گزارشاتم به مسئولان رده بالا می گویم تولیدکننده ای که امروز در صنعت اسباب بازی سرمایه گذاری می کند، می توانست در صنعت دیگری ورود کند اما او این صنعت را انتخاب کرده است. بنابراین باید دست و پای این تولیدکننده را ببوسیم و این موضوع برای ما ارزشمند است.
