شوخی با سفر ناصرالدین شاه به غرب؛ «ژولیت و شاه» پتانسیل داوری در بخشهای فنی را دارد
اشکان رهگذر نویسنده و کارگردان انیمیشن سینمایی «ژولیت و شاه» که در چهل و سومین جشنواره فیلم فجر حضور دارد، در گفتگو با خبرنگار مهر درباره دلیل انتخاب دوره تاریخی ناصرالدین شاه برای روایت در این اثر توضیح داد: تاریخ به نوعی در سبقه خانوادگی ما وجود دارد. فیلم اول من «آخرین داستان» هم درباره تاریخ حماسی اسطوره ای است. پدر من که همیشه راهنمای ما بوده و هستند، مطالعات تاریخی و به طور خاص مطالعاتی درباره قاجار و عهد ناصری دارند و همیشه صحبت هایی درباره اتفاقات آن عصر در خانواده ما مطرح بوده است.
وی افزود: سال ۱۳۸۵ انیمیشن کوتاهی به اسم «گربه قجری» ساختم که داستان ببری خان گربه ناصرالدین شاه بود که در جشنواره فیلم کوتاه حضور داشت و مورد استقبال قرار گرفت. از همان موقع این دوره تاریخی و اتفاقات عصر ناصری برای من جالب بود. همواره با خودم فکر میکردم که سفر ناصرالدین شاه به غرب را به چه صورت می توانم با شوخی کار کنم، شوخی که بتوانم از دریچه آن مسائلی را مطرح کنم.
رهگذر درباره اقتباس از «رومئو و ژولیت» بیان کرد: «رومئو و ژولیت» پیوندی با داستان خورده است و در جاهایی کاراکترها بدون آنکه بدانند، نقش شخصیتهای نمایشنامه «رومئو و ژولیت» را بازی می کنند. خیلی برای من مهم بود که به یکی از معروف ترین آثار ادبی بشریت گریزی داشته باشم.
این کارگردان درباره پیش تولید انیمیشن «ژولیت و شاه» توضیح داد: از سال ۱۳۹۷ پیش تولید این کار آغاز شد. هرچند که برای خود من از خیلی قبل تر این پروژه آغاز شده بود و شاید از ۱۳۹۲ ایده ها در ذهن من شکل گرفته بود و در حال توسعه دادن ایده ها بودم. ولی به طور رسمی از سال ۱۳۹۷ پیش تولید کار را شروع کرده و تیم درگیر آن شدند. روند پر فراز و نشیبی را طی کردیم و مثل «آخرین داستان» این اثر هم با فراز و نشیب های زیادی همراه بود. به این دلیل که انیمیشن «ژولیت و شاه» گیشه پسند نیست، پیدا کردن سرمایه گذار برای ما چالش برانگیز بود و این روند تا سال ۱۴۰۳ ادامه داشت.
جزییات معماری ایرانی برایم مهم بود
رهگذر درباره جزییات زیادی که در این انیمیشن نسبت به مکان های تاریخی دیده می شود، مطرح کرد: از آنجا که این تاریخ مربوط به دوره معاصر است و خیلی از آن فاصله نگرفته ایم و به راحتی می توانیم این لوکیشن ها را ببینیم، برای من بسیار مهم بود که انیمیت مکانهای تاریخی خیلی دقیق شکل بگیرد. تیمی متشکل از بچه هایی که توسعه بصری انجام می دادند، تشکیل دادیم و چندین بار به کاخ گلستان رفتیم و عکاسی، طراحی و نقاشی انجام دادیم و منابع مختلف را جمع آوری کردیم. تمام تلاش خود را کردیم که هنر قاجار و ایران را همانطور که وجود دارد، نمایش دهیم. چون دقیقاً همین قدر پر جزییات هستند. درواقع برای پاسخ به اینکه آیا شلوغی انیمیشن و جزییات زیاد برخی تصاویر باعث اذیت شدن چشم مخاطب میشود؟ باید منتظر واکنش های مخاطبان باشیم.
وی ادامه داد: این فیلم مخصوص سینماست و احساس می کنم پرده سینما این جزییات را می طلبد. این یک ریسک برای من بود که هنر معماری قاجار همانطور که بود، پیاده سازی شود.
رهگذر درباره انتخاب دوبلورها و روند کار دوبله این انیمیشن گفت: برخلاف «آخرین داستان» تصمیم گرفتیم که از تیم دوبله حرفه ای استفاده کنیم نه اینکه صرفاً از بازیگرهایی برای انجام این کار دعوت کنیم که تجربه ای در دوبله هم دارند. با حمایت و همراهی آقای امین قاضی به عنوان مدیر دوبلاژ یک تیم خیلی جوان و باتجربه را در کنار خود داشتیم که درکنار این عزیزان حضور آقای مدقالچی به عنوان یک پیشکسوت بسیار به ما کمک کرد. در کنار تمام عزیزان از حامد بهداد که بازیگر و دوبلور خوبی است، کمک گرفتیم.
لهجه شخصیتها صرفاً برای طنز نبود
وی درباره لهجه داشتن برخی شخصیتها در این انیمیشن توضیح داد: لهجه برخی از شخصیت ها ریشه تاریخی دارد و همه می دانند که تیره قاجار ترک بودند و لهجه ترکی ناصرالدین شاه در «ژولیت و شاه» از آنجا می آید. در تاریخ هم نقل شده است که ازدواج های ناصرالدین شاه و دیگر شاهان ما برای تحکیم روابط با سایر قومیت ها انجام میشده است، در نتیجه لهجه های دیگری را هم در این فیلم می بینید که البته برخی از آنها در زمان خود دوبله شکل گرفت. ما صرفاً برای کمدی و طنز بودن فضا از لهجه محلی استفاده نکردیم.
این کارگردان انیمیشن در پایان درباره وجود تنها یک جایزه برای انیمیشن در جشنواره فیلم فجر گفت: چند سالی است که در جشنواره فیلم فجر، انیمیشن هم حضور دارد و یک سیمرغ هم به انیمیشن می دهند که تا اینجای کار اتفاق بسیار خوبی است. من هم شانس دریافت این سیمرغ را داشتم. ولی متاسفانه این اتفاق بدی است که در بخش های دیگر مورد داوری قرار نگیرند. گویا انیمیشن در حاشیه جشنواره است و یک چهارم سایر فیلم ها اکران دارد و معمولاً بدترین ساعت ها را برای آن درنظر می گیرند. درحالی که ما می بینیم چقدر انیمیشن در سینمای ایران با استقبال خوبی همراه شده و حتی فروش های خوبی هم به همراه داشته است. مهم ترین اتفاق و انتقاد من این است که «ژولیت و شاه» کاملاً پتانسیل داوری در بخش صدا، موسیقی، مدیریت هنری، جلوه های ویژه هنری و … را دارد. ای کاش چنین اتفاقی بیافتد و سایر بخش های انیمیشن نیز مورد داوری قرار بگیرند که البته شنیدهام انیمیشنها در بخش های فنی داوری خواهند شد.
انیمیشن سینمایی موزیکال «ژولیت و شاه» در ژانر کمدی-رمانتیک تولید شده و به وقایع تاریخی شکلگیری تئاتر غربی در ایران میپردازد.
خلاصه داستان این فیلم آمده است: داستان «ژولیت و شاه» درباره جولی، بازیگر جوان و تازهکار تئاتر است که به دعوت ناصرالدین شاه برای بازی در نقش ژولیت به ایران میآید اما نقشه شاه برای او چیزی فراتر از یک اجرای ساده است.
عوامل این انیمیشن سینمایی عبارتند از نویسنده و کارگردان: اشکان رهگذر، تهیهکننده: آرمان رهگذر، طراحی و ترکیب صدا: علیرضا علویان، تدوین: ژینوس پدرام، سرپرستان انیمیت: امیرنیما الهی و فرگل قدیمی، سوپروایزر بیتوین: مهسا رحیمینژاد، سرپرست لیاوت و بکگراند: بابک عامل قریب، سرپرست جلوههای ویژه: مهدی شرکت معصوم، سرپرست افکت دوبعدی: مسعود مرادی، سرپرست طراحی و رنگ: بهنوش اسماعیلیفر، سرپرست کامپوزیت: ابوالفضل سعیدی، سوپروایزر کامپوزیت: نگار صدری، مدیر دوبلاژ: امین قاضی، صداپیشگان: نصرالله مدقالچی، حامد بهداد، وحید رونقی، ساناز غلامی، شهره روحی، مهدی فضلی، محمد خاوری، میثم عبدی، سمیه الیاسی، مرضیه پورمرشد، سانیا طیبی، ناصر محمدی، کیکاووس شکوهی، علیرضا طاهری، سپهر جمشیدپور، محمدحسین شایسته، متین رسانه، هومان کریمی، حامد علیپور، سجاد رمضانزاده، مهسا دانشور، پرنیان ابریشمکش، عرفانه خوشنژاد، پرنیان شادکام، الهه سادات حسینی، سارا برخورداری، محمدحسین موحدی پارسا، فاطمه روحانی، آهنگساز ترانهها: بهنام جلیلیان، آهنگساز موسیقی متن: عطا اخگراندوز، ترانهسرا: میثم یوسفی، خواننده تیتراژ: امیر عظیمی، خوانندگان: حامد بهداد، امید نعمتی، بهزاد عمرانی، سپند امیرسلیمانی، غزل شاکری، بهنام جلیلیان، مهرداد نصرتی، هادی حدادی، مهشید کشاورز، رامین عبدالهی، محمد قضات، مهدی تفکری، مدیر پروژه: آزاده محمدی و مشاور رسانه: زهرا نورا نجفی.